Ontslagen ouderen: zijn zij hét slachtoffer van reorganisaties?
In deze tijd van fake news en dito fact checkers hebben wij het CBS weer eens nauwgezet geraadpleegd. In een van onze vorige blogs toonden we immers aan dat er de afgelopen jaren bijna 75.000 arbeidsplaatsen zijn verdwenen bij banken en financiële dienstverleners. Nu is het tijd voor stap twee: we hebben onderzocht op welke manier deze krimp over de generaties is verdeeld. Hebben werkgevers de ontslagrondes aangegrepen om duurdere oudere werknemers te ontslaan en goedkopere jongeren in te zetten? Of zijn er geen starters en trainees aangenomen en is het personeelsbestand simpelweg aan het vergrijzen?
De trend
Het eerste dat opvalt is de gemiddelde leeftijd: deze is conform de laatst beschikbare cijfers van het CBS met 42 jaar in 2014 (bij financiële dienstverleners) inderdaad hoger dan gemiddelde leeftijd over alle Nederlandse sectoren heen, waar de leeftijd op 41 jaar blijft steken. Sectoren die zich grote zorgen moeten maken over de vergrijzing zijn er zeker. Denk aan waterbedrijven, openbaar bestuur en onderwijs. Saillant detail: de sector industrie vergrijsd met een gemiddelde leeftijd van 43,1 een stuk sneller dan de rest van de sectoren. Onze eerste indruk? De vergrijzing binnen de financiële dienstverlening is een punt van aandacht is, maar is nog niet zorgelijk te noemen, maar dat wordt het wel als er niet snel actie wordt ondernomen.
Trendanalyse van de afgelopen 10 jaar
Om vast te stellen of de vergrijzing zorgelijk is hebben wij de genoemde trend geanalyseerd over afgelopen 10 jaar. In de afgelopen 10 jaar is de gemiddelde leeftijd over alle Nederlandse sectoren gestegen van 38,7 naar 41 jaar. Een stijging van 2,3 jaar dus. Bij de banken en financiële dienstverleners is de gemiddelde leeftijd tussen 2004 en 2014 met 3,4 jaar gestegen van 38,6 (dus net onder gemiddelde) naar 42,0 jaar (dus net boven het gemiddelde) Wat deze cijfers zeggen? De trend duidt op een vergrijzing van het werknemersbestand. Overigens bevestigt de CBS-generatie-index, die geldt als dé index voor leeftijdsververdeling, ook duidelijk de opkomst van de vijftigers. En dit gaat weer ten koste van de dertigers. In de index is dit getal gestegen van 43 naar 76. Opmerkelijk is bovendien dat de gemiddelde leeftijd van zzp’ers binnen de financiële dienstverlening ruim 47 jaar is. Dit getal ligt dus behoorlijk boven de gemiddelde leeftijd van de werknemers.
Man versus vrouw
Tot slot hebben we naar de verdeling tussen mannen en vrouwen gekeken. In 2004 is de gemiddelde leeftijd in de sector nog 38,6 jaar, waarbij het gemiddelde voor de man 40,2 jaar is en daarmee 1,6 jaar boven het gemiddelde uitkomt. De gemiddelde leeftijd voor de vrouw is 36,7 en ligt daarmee juist 1,9 jaar ónder het gemiddelde. In 2014 is dit verschil, zoals eerder geconstateerd, teruggelopen naar een gemiddelde van 42, te weten mannen 42,7 jaar (+2,5) en vrouwen 41,3 jaar (+4,6). Conclusie? De vergrijzing onder vrouwen lijkt veel sterker te zijn dan de vergrijzing onder mannen.
Wat dit wil zeggen…
Als je de gegevens van de afgelopen 10 jaar bekijkt, dan hebben banken de krimp in werkgelegenheid niet misbruikt om zich te ontdoen van oudere werknemers, met als doel deze ouderen te vervangen door jongeren. Het lijkt er meer op dat de ontslagen in alle leeftijdscategorieën hebben plaatsgevonden en dat er gewoon geen starters en trainees meer zijn aangenomen. Als gevolg hiervan is de gemiddelde leeftijd gestegen én beweegt de leeftijdsindex gelijktijdig richting de het cijfer één.
Opmerkelijk is de relatief hoge leeftijd van de gemiddelde zzp’er: dit kan erop duiden dat een deel van de ontslagen (maar ervaren!) werknemers teruggekomen zijn om als zzp’er of consultant aan de slag te gaan. De gemiddelde leeftijd van de werknemers zelf is de afgelopen jaren wél sterk opgelopen.
Ons idee? Banken en financiële dienstverleners zouden op korte termijn actie moeten ondernemen om de trend van vergrijzing in het personeelsbestand een halt toe te roepen. Een praktische route is weer meer starters en trainees aan te nemen.
Belt u even als u vragen heeft?
Robi Dattatreya
Founder en Business Development
